نگهداری و کالیبراسیون فشارسنج

بیشتر فشارسنج ها یک ثابت زمانی دارند که به انـدازه

کـافی طولانی است. حساسیت، خطی، و هـیستـرزیـس پـارامتـرهـایـی هستنـد کـه در کـالیبـره کـردن بـایـد مـورد تـوجـه بـاشـنـد. در ایـن مـبدل ها سـنـســور تـحــت یـک آزمـایـش در مـقـابـل نـیـروی اسـتــانــدارد NIST کــالـیـبــره مــی شــود. یــک فـشـار هیدرولیک برای ایجاد نیرو برای کالیبراسیون به کار می رود.

به منظور کالیبراسیون  فشارسنج ها و بیان دقیق خـروجـی آن هـا بـا واحدهای استاندارد فشار، از روش های مختلف کالیبراسیون استفاده می شود. یکی از این روش ها استفاده از سامانه کالیبراسیون مـقـایـسـه ای اسـت. در ایـن روش بـا ایجاد شرایط مساوی برای فشارسنج تحت بررسی و فشارسنج مــرجــع و بــا مـقــایـســه خــروجــی آن هـا عـمـلـیـات کالیبراسیون  انجام می شود.

بـه طـور معمـول از فشـارسنـج هـای اولیـه و بـا صـحـت بـالابـه عـنـوان فـشـارسـنـج مـرجع استفاده مـی‌شـونـد. بـرای ایـن منظور و برای پوشش کلیه گستره‌های خلا مورد استفاده در سامانه واسنجی موجود از فشارسنج های پیزو خازنی و کاتد گرم استفاده می شود.
 ‌هـم چـنـیـن بـرای کـالـیـبـره کردن فشارسنج ها سامانه  نیمه اتوماتیک آماده شده است که با استفاده از آن خــروجــی فـشــارسـنــج مـرجـع و هـم چـنـیـن خروجی فشارسنج های مورد بررسی به صورت اتـومـاتیـک در رایـانه ثبت می شوند. بدین ترتیب مـی‌تـوان عملکرد فشارسنج مورد نظر را با دقت بسیار بالایی مورد آزمایش قرار داد.
در مواردی که از نمایشگر برای فشارسنج های تولیدی این مجموعه استفاده می شود، داده های به دسـت آمـده از عملیـات واسنجـی وارد نمـایشگـر دیجیتالی می شود.
فشارسج با توجه به کاربرد وسیعی که در مراکز درمـــانـــی و تـشـخـیـصـــی دارد، عـمــومــا بــه لـحــاظ کالیبراسیون دچار مشکل می شود .
بــه طـو کلـی و جـدای از نـوع سیستـم سنجـش فشاری که در آن به کار رفته است، از سه قسمت تشکیل شده است :
1-کاف که شامل یک روکش پارچه ای و یک تیوب جهت ایجاد فشار مناسب برای بسته شدن شریان است.
2-پـمـپـی جـهـت ایـجـاد فشار مثبت مناسب در کاف 
3-سیستمی جهت سنجش و نمایش فشار خون بیمار
کاف فشارسنج ها در دو نوع کلی برای سنجش فشار خون نوزادان و بزرگسالان طراحی و عرضه می شود.
بـه لحـاظ نـوع سیستم سنجش و نمایش فشار خون سه نوع مختلف در بازار موجود است. 
 1-فشارسنج های جیوه ای : در این فشارسنج ها یـک مـانـو متر جیوه ای برای سنجش فشار خون بیمار به کار رفته است و به لحاظ دقت در سنجش، دقیق ترین نتایج را ارائه می دهد.
 2-فشـارسنـج هـای عقـربه ای: معمول ترین و پر‌مصرف ترین نوع موجود در مراکز درمانی است و در صورتی که به طور منظم کالیبره و تنظیم شود ، از دقت نسبی خوبی نیز برخوردار است.
 3-فشارسنج های دیجیتال:  این فشارسنج ها از یـک سیستـم دیجیتـال جهـت سنجش فشار خون بیمار بهره می برند و در دو نوع زیر به بازار عرضه شـده اسـت. در نـوع اول تنهـا نمـایشگر و سیستم سنجش فشار دیجیتال بوده و باقی سیستم منوال ( دستی ) است. در نوع دوم کلیه اعمال مربوط به سنجش فشار اعم از پمپ هوا و پر و خالی کردن هـوای داخـل کاف و نیز اندازه گیری فشار خون بیمار به طور کاملا اتوماتیک انجام می شود. در هر دو نوع مقداری حافظه جهت ذخیره نتایج حاصل از سنجش فشار خون بیمار پیش بینی شده است.

استفاده بهینه از فشارسنج 
1-بــه هـنـگــام عــدم استفـاده از فشـارسنـج هـای جیوه‌ای حتما شیر مربوط به جیوه آن را ببندید.
 2-از ضــــربــــه زدن بــــه مــــانـــومــتـــرهـــای انـــواع فشارسنج ها خودداری کنید.
3-در صــورتــی کــه مــی خــواهـیــد بـرای مـدت طولانی از فشارسنج جیوه ای استفاده نکنید وآن را کـنـار بگذارید، حتما باطری آن را از داخلش در بـیـاورید. درضمن در این نوع فشارسنج حتما از باطری های مرغوب و تازه استفاده کنید.

 ‌عیب یابی ورفع عیب 
1-در فـشـارسـنـج هـای غیر دیجیتال پس از باد شدن کاف ، عقربه یا سطح جیوه ثابت نمی ماند :
الف- واشر شیر پوار (پمپ) خراب است. 
ب- پوار نیاز به سرویس دارد. 
پ- تیوب کاف سوراخ است. 
ت-لوله های اتصال سوراخ شده اند.
2-در فشـار سنـج جیـوه ای به هنگام باد کردن کــاف سطـح جیـوه پـس از مقـداری بـالا آمـدن در مانومتر شروع به جوشیدن و سر رفتن می کند:
مـیـزان جـیـوه مـوجـود در مـخزن جیوه کمتر از میزان استاندارد است. 
 3-در فـشـارسـنـج هـای دیـجـیتال خطای کاف مشاهده می شود:
الف - کاف را به خوبی و محکم نبسته اید. 
ب- کاف سوراخ است. 
پ- یکی از اتصالات نشتی دارد.
4-در فشارسنج های عقربه ای فشار نشان داده شده صحیح نیست:
الف - عقربه مانومتر بر روی صفر آن قرار ندارد.
ب- مانومتر خراب است

منابع
http://ir-bmer.orq.ir/1
http://saba.kntu.ac.ir/2
http://ynsaleh.ir/3

نویسنده: مهندس محمد کریمی مریدان