ترمیم نای به روش پلیمر

 ‌دانشمندان ایرانی موفق به ساخت نای مصنوعی از طریق مهندسی بافت و کشت سلولی بر روی داربست مصنوعی نای شدند.

در مـراسـم مـعـرفی این دستاورد جدید ایرانی، که روز  پنجشنبه 12 آذر ماه و در حضور علی اکبر ولایتی رئیس بیمارستان مسیح دانشوری، علیرضا زالی رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و محمدرضا مسجدی دبیرکل اتحادیه جهانی سل و بـیـمـاری هـای تـنـفسی توسط جلال الدین غنوی مبتکر نای مصنوعی معرفی شد، تاکید شد که این دستاورد علمی برای اولین بار در جهان در ایران به دست آمده است و می تواند سرآغاز فرضیه های نو در دانش مهندسی بافت در دنیا باشد. 
عـلـی اکـبـر ولایـتـی دربـاره ایـن نـوآوری علمی توضیح داد <از 10 سال پیش کار مطالعات پروژه نای مصنوعی توسط دکتر غنوی در بیمارستان مسیح دانـشـوری شـروع شـد زیـرا ایـن بـیـمارستان مرکز اصلی درمان بیماریهای تنفسی در کشور است و بـیـمـارانـی هـسـتـنـد کـه روشـهـای درمـانـی فـعلی و جراحی به آنها جواب نمی دهد.> 

 عملکرد نای مصنوعی  

وی ادامه داد <در این مرکز پیوند نای هم انجام می شود اما برای پیدا کردن نای مناسب اول باید دید که نای دهنده با گیرنده سنخیت دارد یا نه و حتی اگر چنین باشد باز هم گیرنده نای باید تا آخر عمر دارو مصرف کند تا پیوند پس نزند اما اگر موفق می شدیم نای مصنوعی را با استفاده از سلولهای بنیادی خود فـرد بسـازیم در این صورت این مشکل بر طرف مـی‌شـد و ایـن فکـر اولیه دستیابی به این نوآوری جدید علمی بود.>  ‌ولایتی اضافه کرد <نای، مجرای تنفس است که 12 سانتی متر طول دارد و گر چه طول آن کم است اما حیاتی ترین نقش را در انتقال هوا به ریه ها دارد، در کشور ما علاوه بر افرادی که دچار بیمارهای مختلف تنفسی هستند، جانبازان شیمیایی زمان جنگ نیز هستند که گاهی مجبوریم برای آنها لوله تراشه به جای نای بگذاریم اما این لوله ها نیز بعد از مدتی دچار تنگی می شوند و به عروق اطراف آسیب می رسانند که این تنگی نفس ثانویه نیز نیازمند عمل جراحی مجدد است.> 
رئـیـس بـیـمـارسـتان مسیح دانشوری گفت <در زمان حاضر برای باز کردن نای از لیزر استفاده می شـود اما گاهی این درمان هم جواب نمی دهد و چـاره ای جـز تـعـویـض نـای نـیـسـت.>  ‌وی گفت <نوآوری که دکتر غنوی و همکاران او در این مرکز انجام دادند این است که توانستند برای اولین بار در دنیا، تراشه و ساختار نای مصنوعی را با استفاده از پلیمرهای شبیه غضروف اصلی نای بسازند و بعد بـر روی ایـن اسـکـلـت اصـلـی کـه فـاقـد سـلـولهای مجرای نای است، سلولهای بنیادی را کشت کنند.>  ‌وی افزود: <پس از کشت سلولهای بنیادی که از اعضای خود فرد گرفته می  شود، آن را در شکم خود فرد درون پرده صفاقی می کارند تا سلولها رشد کنند و پس از 6 ماه یک نای کامل با سلولهای خود فرد به دست می آید که آن را بر می دارند و به جای نای از بین رفته خود بیمار پیوند می زنند. دکتر غنوی و همکارانش در این طرح برای اولین بار در دنیا تراشه و ساختار نای مصنوعی را با استفاده از پلیمرهای شبیه غضروف اصلی نای تولید کرده و پس از آن، سلول های بنیادی گرفته شده از خود بیمار را روی اسکلت اصلی که فاقد سلول های مجرای نای است کشت داده و در نهایت پس از چـنـد مـاه، بـافـت نای با سلول های خود بیمار به دست آمده است، <‌لازم به ذکر است در پیوند نای برای پیداکردن عضو مناسب برای پیوند باید میان نای دهنده با گیرنده عضو سنخیت وجود داشته باشد و حتی در این صورت نیز گیرنده  نای باید تا آخر عمر دارو مصرف کند ولی این نای مصنوعی چون با استفاده از سلول های خود بیمار ساخته شده است و همان بافت نای طبیعی را دارد، خطر رد پیوند در آن وجود ندارد. 
نای تولید شده همان بافت نای طبیعی را دارد و از هیچ گونه سلول اضافی برخوردار نیست  .>

نای مصنوعی شایسته جایزه نوبل است 

عـلـیـرضـا زالـی، رئـیـس دانـشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی نیز در<این مورد گفت: این دستاورد بـــزرگ عــلـمــی یــک نــوآوری جــدیــد در عــرصــه مــهـنــدســی بــافــت اســت کــه بــرای اولـیــن بــار در بیمارستان مسیح دانشوری دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی انجام شده است و می تواند زمینه ساز چند فرضیه جدید علمی در این عرصه باشد که در صورت موفقیت نهایی آن حتی می تواند کاندیدای جـایـزه نـوبـل پزشکی شود و این هدیه دیگری از جامعه پزشکی ایران به دنیاست.> 

جـــلال الــدیــن غـنــوی، مـحـقــق و مـبـتـکــر نــای مـصنوعی نیز در این مورد توضیح داد <مهمترین مـرحـلـه ایـن پـروژه سـاخـت مـاتریکس یا ساختار اصـلـی غضروف نای بود که پس از چندین سال تلاش بالاخره توانستیم به بهترین ساختار که دقیقاً مانند ساختار غضروف نای اصلی است که خدا آفریده است برسیم به طوری که اسکلت ساخته شده حتی در زیر میکروسکوب نیز با اسکلت نای طبیعی تفاوتی ندارد.> 
وی گفـت <سلـولهـای بنیـادی کـه بـر روی ایـن تـراشـه کـشت می شوند، رشد می کنند و متراکم می‌شوند و پس از 6 ماه کاملاً یک نای واقعی به دست می آید که می تواند به جای نای فرد بیمار پیوند شود.> 

 نای مصنوعی، امسال برای گوسفند سال آینده برای انسان

غنوی افزود <نای مصنوعی تاکنون بر روی 6 گوسفند پیوند زده شده است که در دو گوسفند اول کـه در مـراحـل اولـیـه تـحـقـیـق بـودنـد این آزمایش موفقیت آمیز نبود و مردند اما استفاده از این روش بـر روی 4 گـوسـفـنـد بـعـدی نـتـیـجـه داد و پیوند با مـوفـقـیـت انـجام شد و اکنون هر 4 گوسفند زنده هستند.>  ‌وی ادامه داد:<مرحله بعدی آزمایش و پیوند با استفاده از این روش جدید بر روی انسان است که امیدواریم تا قبل از 22 بهمن سال آینده خبر موفقیت پیوند نای مصنوعی بر روی انسان را به جهانیان اعلام کنیم.>  ‌وی گفت: <این تجربه نشان داد که هر چه حیوانی که پیوند نای مصنوعی بر روی آن انجام می شود جوانتر باشد رشد سلولهای بنیادی بهتر انجام می شود و پیوند زودتر جواب می دهد.>  ‌محمدرضا مسجدی، دبیر کل اتحادیه جهانی سل و بیماریهای تنفسی نیز در این مورد گفت: <این روش به طور قطع برای اولین بار در دنیا در ایران انجام می شود و تـولـیـد نـای مـصـنوعی از طریق کشت سلول‌های بنیادی قطعاً دستاورد بومی دانشمندان ایران است.>  ‌وی گـفـت: <نـمـونـه دیـگـر ایـن تلاش چند ماه پیش توسط یک گروه محقق فرانسوی در استکلهم معرفی شد که در آن روش، 10 سانتی متر از آئورت بیمار را بـریـدنـد و بـه جـای نـای پـیـونـد زدنـد و واقـعاً قدرت خداست که همگی مشاهده کردیم که آئورت تبدیل به نای شد.>
دکـتـر جـلال الـدیـن غـنـوی، مـحقق و مجری این پروژه افزود: <مقدمات اولیه این پیوند در حال انجام است که سه بیمار شامل یک پسر بچه، یک دختر بچه و یک نوجوان زیر 20 سال برای این پیوند انتخاب شده اند که بر اساس نظر ما پسر بچه برای انجام این پیوند مناسب تر است.> 
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تصریح کرد: <پیوند نای به طور مطلق در هیچ کشوری انجام نشده است؛ البته پس از اعلام ساخت نای مصنوعی توسط مرکز تحقیقات مهندسی بافت بیمارستان مسیح دانشوری، کشور اسپانیا مدعی شد کــه تــوانـسـتــه نــای مـصـنــوعــی تـولیـد کنـد کـه بعـدهـا مـشـخـص شـد کـه نـایـژه تـولـیـد کرده است، بنابراین تاکنونی کسی نتوانسته به موفقیت ایران دست یابد.>

ساخت ماتریکس با ساختار اصلی غضروف نای مهمترین مرحله ساخت نای مصنوعی  

دکتر غنوی در ادامه این نشست در باره ساخت اولین نای مصنوعی توضیح داد: <تراشه( نای گرفته شده ازجسد)را برای مراحل اولیه کار دریافت کردیم و پس از از میان بردن سلول های داخلی آن ساختار بدون سلول را در دو مرحله از غضروف‌های خود نای فرد گیرنده گرفتیم و به دو روش رشد دادیم و آن را در درون پرده چادرینه و پرده صفاقی پیچیده و در درون شکـم حیـوان  بـا استفـاده از این پرده که خود عضوی است که نقش خون رسانی و تغذیه این عضو پیوندی را بر عهده داشت قرار دادیم .>
وی افزود: <پس از آنکه  عمل تکه برداری انجام شد  و اطـمـیـنــان از تـکــامــل رشــد مـجـمــوعــه مــاتــریـکـس ( داربست سلولی مورد نظر ) حاصل شد ،سلول های غضروفی تکثیر یافته و شکل نای به خود گرفتو در واقع این آزمایش ما را به جهتی  کشاند که سلول زنده در تقابل با یک ساختار غیر زنده به سمتی سوق می یابد که محقق می خواهد .>
دکتر غنوی در خصوص دستاوردهای این پیوند گفت: < تقریبا ما اولین کشوری هستیم که چنین ارگان مصنوعی کاملی را پیوند خواهیم زد و این مهم است که مانند سایر کشورها از طریق سلول های بنیادی ساختار یک ارگان را به دست نیاورده ایم و یا به عنوان مثال سلول بنیادی را به ساختاری مثل کبد نزده تا به سلـول کبـد و یا ساختاری از کبد دست یابیم، بلکه تـــوانـسـتـــه ایـــم ارگـــان جــدا و کــامـلــی را کــه تـمــامــی مشخصات را داشته باشد، تولید کنیم.> 
وی در خـصــوص انـتـخـاب بیمـاران بـرای پیـونـد خاطرنشان کرد: <تمامی بیماران انتخاب شده به تایید کمیته اخلاق پزشکی رسیده اند و کسانی هستند که کاری برای آنها نمی شود کرد و پیوند، آخرین مرحله درمان آنها محسوب می شود.> 
غنوی در پایان تصریح کرد: <بر اساس تفاهمی که بـیـن مـرکـز تـحـقـیـقـات مـهـنـدسی بافت و بیمارستان <مسیح دانشوری> صورت گرفته امیدواریم این عمل تا قبل از 22 بهمن با موفقیت در این بیمارستان انجام شود.>  ‌ ‌رئیس دانشگا ه علوم پزشکی شهید بهشتی  ساخت نخستین نای مصنوعی را دستاوردی ناشی از مهندسی بافت دردانشگاه دانست  و  از دکتر غنوی به عنوان یکی از ذخایر علمی کشور یاد کرد که زمینه خود اتکایی علمی را فراهم می آوردو گفت : <این اتـفـاق سـر آغـاز دو فـرضـیـه جـدیـد عـلـمـی در زمـیـنه مهندسی بافت است که به عنوان فرضیه های بنیادین تحولی را در این  زمینه در پزشکی ایجاد می کنند که کـامـلا بـومـی ایـران و بـیـمارستان مسیح دانشوری و دانشگاه می باشد.>  ‌ ‌ دکتر زالی با بیان این مطلب که با توسعه تکمیلی این پروژه راه برای بازسازی و ایجاد بافت های جدید فراهم میشود اظهار کرد: <در آینده نزدیک در زمینه مهندسی بافت حرف های نویی را خـواهـیـم داشـت .>دکتر مسجدی ، قا ئم مقام مرکز آموزشی ،پژوهشی ودر مانی سل و بیماریهای ریوی در ایـن نشست اظهار کرد: <امروز روز پر افتخاری برای جامعه پزشکی محسوب می شود و پس از 10 ســال تــلاش مـجـدانـه دکـتـر غـنـوی و هـمـکـارانـشـان تحـولـی در آینده بیماری‌های دستگاه‌های تنفس و مجموعه مربوط به آن اتفاق می‌‌افتد واین تحول و رهاوردی که امروز مطرح می شود افق جدیدی را در سطح بین المللی معرفی می سازد  و امید وارم در آینـده نـزیـک از تجـربـه حیـوانـی بـه تجـربه انسانی برسیم و این امر را تداوم دهیم که از افتخارات ایران ، دانشگاه و مرکز خواهد بود>